Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, các trường đại học khi đặt tên không được phép sử dụng các từ, cụm từ “quốc gia”, “quốc tế”, “Việt Nam”, “Hồ Chí Minh”, không được ghép tiếng Việt và tiếng nước ngoài trong tên tiếng Việt…
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Giáo dục đại học, trong đó bổ sung các nguyên tắc cụ thể về việc đặt tên cơ sở giáo dục đại học nhằm bảo đảm tính minh bạch, thống nhất và tránh gây nhầm lẫn trong hệ thống giáo dục.
Theo dự thảo công bố ngày 19/12, nguyên tắc chung khi đặt tên trường đại học là không gây hiểu nhầm về loại hình, tính chất sở hữu, phạm vi hoạt động, chất lượng đào tạo hoặc vị thế pháp lý. Các cơ sở giáo dục đại học không được sử dụng từ ngữ thể hiện danh hiệu, thứ hạng, hoặc tên gọi có thể gây nhầm lẫn với cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang, tổ chức chính trị – xã hội.
Đáng chú ý, Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến không cho phép các trường đại học sử dụng các từ, cụm từ mang tính “quốc gia” hoặc thể hiện vị thế đặc biệt như “quốc tế”, “quốc gia”, “Việt Nam”, “Hồ Chí Minh”, cũng như các từ tương đương bằng tiếng nước ngoài như “International”, “National”, “State”, trừ trường hợp được cơ quan có thẩm quyền xem xét và quyết định. Quy định này nhằm hạn chế tình trạng tên trường tạo cảm nhận vượt quá phạm vi, chức năng và thẩm quyền được pháp luật công nhận.

Về cấu trúc, tên tiếng Việt của cơ sở giáo dục đại học phải bao gồm cụm từ xác định loại hình (đại học, trường đại học, học viện), kèm theo cụm từ xác định lĩnh vực đào tạo (nếu cần) và tên riêng. Dự thảo nêu rõ không được ghép tiếng Việt và tiếng nước ngoài trong tên tiếng Việt; các từ ngữ sử dụng phải có ý nghĩa rõ ràng, chuẩn mực và được dùng phổ biến trong xã hội.
Đối với tên tiếng nước ngoài hoặc tên giao dịch quốc tế, dự thảo yêu cầu phải dịch tương đương với tên tiếng Việt, không làm tăng mức độ, vị thế hoặc loại hình của cơ sở đào tạo. Tên viết tắt, tên thương mại và tên miền Internet cũng phải bảo đảm tính thống nhất với tên chính thức bằng tiếng Việt và tiếng nước ngoài.
So với quy định hiện hành, dự thảo lần này đưa ra các nguyên tắc chi tiết và chặt chẽ hơn. Trước đây, pháp luật chủ yếu yêu cầu tên trường bảo đảm sự trong sáng của ngôn ngữ, không vi phạm truyền thống lịch sử, thuần phong mỹ tục và không gây nhầm lẫn về đẳng cấp, thứ hạng hay nội dung đào tạo. Trong thực tế, tên các trường đại học tại Việt Nam hiện khá đa dạng, trong đó có nhiều cơ sở tư thục sử dụng yếu tố “quốc tế” trong tên gọi hoặc có sự khác biệt đáng kể giữa tên tiếng Việt và tên tiếng Anh.
Bên cạnh quy định về tên trường, dự thảo cũng bổ sung nguyên tắc đặt tên phân hiệu, cụ thể:
Đối với phân hiệu của trường đại học nước ngoài tại Việt Nam, tên gọi bắt buộc phải bao gồm tên trường bằng tiếng Việt, tên quốc gia nơi trường được thành lập và cụm từ “phân hiệu” kèm theo địa danh. Đồng thời, không được sử dụng các từ ngữ gây hiểu nhầm là cơ sở công lập hoặc do Chính phủ Việt Nam tài trợ như “National”, “State”, “Federal”, “Royal”, “Government”, trừ khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Với các trường đại học Việt Nam, tên phân hiệu phải có đầy đủ cụm từ “phân hiệu”, tên trường và tên địa phương nơi đặt phân hiệu. Dự thảo nhấn mạnh không được tùy tiện sử dụng tên danh nhân, địa danh đặc biệt hoặc các từ ngữ tạo cảm nhận phân hiệu là một cơ sở giáo dục đại học độc lập.
Bộ Giáo dục và Đào tạo hiện đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo đến hết ngày 27/12. Bộ chưa công bố việc các quy định mới này có được áp dụng hồi tố đối với các cơ sở giáo dục đại học đang hoạt động hay không. Tuy nhiên, nếu được ban hành, nghị định được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý rõ ràng hơn, góp phần chuẩn hóa tên gọi và nâng cao tính minh bạch trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam.
NQD Edwards


22/12/2025
